วิธีทดสอบเสียงหูฟังและลำโพงง่าย ๆ เช็คลำโพงซ้ายขวา แบบมือโปร

หนึ่งในปัญหาของมือใหม่หลายๆคนเวลาจะเลือกซื้อชุดลำโพงและหูฟัง รวมไปถึงการติดตั้งลำโพงที่เพิ่งซื้อมา คือ ไม่รู้ว่าจะเทสลำโพงและหูฟังยังไงดี บ้างก็อยากรู้ว่าที่เค้าเขียนลงรีวิวกันโครมๆว่าเสียงกลางดีอย่างนั้น เสียงเบสดีอย่างงี้ มิติดีเว่อร์ soundstage สุดยอด มันเป็นยังไงกันแน่ วันนี้เลยจะมาสอนวิธีการเบื้องต้นในการทดสอบทั้งหูฟังและตัวลำโพง ทั้งเรื่องคุณภาพเสียงและความถูกต้องในการติดตั้งลำโพงไปพร้อม ๆ กัน

ทดสอบความถูกต้องในการติดตั้งลำโพง

ก่อนที่เราจะเทสคุณภาพเสียงให้ออกมาได้สมบูรณ์ ในเบื้องต้นเราต้องเช็คกันก่อนว่า ลำโพงที่เราเอามาวางนั้น ติดตั้งได้ถูกต้องหรือยัง เพราะหลาย ๆ คนมักจะเจอปัญหาลำโพงกลับเฟสบ้าง หรือวางตำแหน่งซ้ายกับขวาของลำโพงไม่ถูกต้อง รวมถึงการวางระยะลำโพงที่ไม่ดีพอทำให้ภาพรวมของเสียงลำโพงออกมานั้นทำได้ไม่ดี ดังนั้นเราควรเทสลำโพงตามลำดับ

เทสตำแหน่งซ้ายขวาของลำโพง 

วิธีนี้จะเทสความถูกต้องของการวางตำแหน่งลำโพง ซึ่งเราสามารถเทสง่ายๆถ้ามี internet ด้วยการเข้าไปใน Youtube แล้วพิมพ์หาคำว่า Stereo Sound Test, Speaker Test, เทสลําโพงซ้ายขวา, ทดสอบลำโพง หรือคีย์เวิร์ดที่เกี่ยวข้องกับการทดสอบลำโพง เสียงซ้าย-ขวา เสียงสเตอริโอ ซึ่งตัวเพลงจะเป็นเสียงแบบ sound check ให้เรารู้ว่าลำโพงวางตำแหน่งได้ถูกต้องหรือเปล่า หรืออีกวิธีง่ายๆคือ เทสจากระบบของ Windows เอง โดยในตัว Windows 10 และ 11 จะมีวิธีคล้ายๆกันคือ เริ่มจากไปที่ Setting > System > Sound > Sound Control Panel > เลือกลำโพงที่จะทดสอบ > Configure > เลือก Stereo > Test

เท่านี้เราก็จะสามารถเทสได้ว่าเสียงซ้ายหรือขวาถูกต้องหรือเปล่า

เทสความเหมาะสมของตำแหน่งที่วางลำโพง

โดยปรกติแล้ว การวางลำโพงที่ถูกต้องคือต้องให้ตำแหน่งของดอกทวิตเตอร์ตรงกับตำแหน่งของหูของเรา และต้องวางระยะห่างของลำโพงที่เหมาะสมเพื่อให้ได้มิติและ soundstage ตรงตามที่ผู้ผลิตได้ออกแบบเอาไว้ โดยปรกติแล้วนักฟังเพลงส่วนใหญ่ก็มักจะใช้เพลงที่คุ้นเคยหูตัวเองและเคยฟังกับลำโพงตัวอื่นๆมาก่อน ก็จะสามารถวางตำแหน่งที่ถูกต้องได้ แต่ถ้าเรายังไม่นึกไม่ออก ขอแนะนำเพลง Killing Me Softly ของ Susan Wong ที่เด่นเรื่อง image เสียงกลาง ถ้าเราวางตำแหน่งได้ดีพอ เสียงของเจ๊ Susan จะไม่ใหญ่ และจะให้ความชัดเจนที่ดี และถ้า setup ลำโพงได้ดีที่สุด เราจะไม่รู้สึกว่ามีลำโพงอยู่ตรงนั้นเลย เหมือนเสียงของเจ๊เค้ามาร้องให้เราฟังจริงๆเลยด้วยซ้ำ แต่กรณีที่วางลำโพงบนโต๊ะ เราก็เอาแค่ให้เสียงเจ๊เค้าดูตัวเล็กๆหน่อย เพราะถ้าใหญ่อวบแสดงว่าลำโพงวางใกล้มากเกินไปนั่นเอง

เทสความเหมาะสมของจุดที่วางลำโพง

ตรงส่วนนี้เราต้องดูว่าตรงที่วางลำโพงเรามีความเหมาะสมหรือไม่ เช่นอยู่ใกล้เกินแพงเกินไปหรือไม่ หรือถ้าวางลำโพงบนโต๊ะ ตัวโต๊ะนั้นใช้วัสดุอะไร เพราะการวางลำโพงพวกนี้ถ้าวางใกล้กำแพงหรือวางบนวัสดุที่มีความหนาแน่นต่ำเช่นกระจก เสียงเบสจะบวม เสียงกลางจะติดก้องๆ ซึ่งวิธีเทสง่ายๆ ใช้เพลงที่เบสโหดๆอย่าง Way Down Deep ของ Jennifer Warnes ซึ่งจังหวะที่เบสของเพลงนี้ลงจะรู้ได้ทันทีว่าจุดที่วางเหมาะสมหรือเปล่า เพราะถ้าจุดที่วางมันแย่มาก เสียงเบสจะกระพรือแล้วตามด้วยเสียงกระเทือนก้องๆเบาๆ แต่ถ้าตำแหน่งที่วางเหมาะสม วงเบสจะสวยและให้น้ำหนักเบสที่ดีเยี่ยม

ทดสอบคุณภาพเสียง

โดยปรกติแล้วนักฟังเพลงที่มีประสบการณ์สูงๆ มักจะใช้เพลงที่ฟังบ่อยๆจนคุ้นเคยนี่แหละเป็นตัวเทสเสียงทั้งจากลำโพงและหูฟัง เหตุผลง่ายๆ เพราะเพลงที่เราคุ้นเคยจะทำให้เราเข้าใจได้มากที่สุดว่า ลำโพงหรือหูฟังตัวนั้นๆให้แนวเสียงแบบไหน ย่านเสียงไหนน้อยและย่านเสียงไหนให้ปริมาณที่เยอะ แต่ถ้าเรายังเป็นมือใหม่หัดขับและอยากจะเข้าใจวิถีของเหล่าหูเทพ ด้วยบทเพลงง่ายๆเหล่านี้ก็จะช่วยให้การเทสลำโพงและหูฟังของเราทำได้ดีมากขึ้น

• Hotel California ของ Eagles - ต้องบอกว่านี่คือเพลงชาติของนักฟังเพลงอย่างแท้จริง คือใครที่บอกว่าเป็นนักฟังเพลงตัวยหรือเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านลำโพงและหูฟัง แต่ไม่มีเพลงนี้ในเครื่องของตัวเอง แสดงว่าคนๆนั้นโม้ เพราะเป็นเพลงที่โดดเด่นสำหรับการเทสเสียงอย่างมาก ทั้งจังหวะการขึ้นมาของเสียงกีต้าร์ที่สามารถใช้เทสตำแหน่งการวางลำโพงซ้ายและขวาได้ และยังเสียงน้ำหนักของกีต้าร์ที่เหมาะสำหรับการเทสเสียงกลางสูง แล้วไปถึงเสียงร้องที่ให้มิติ image ที่ดีและตำแหน่งของวงดนตรีที่วางได้ดีเยี่ยม ซึ่งหูฟังที่ให้มิติที่ดีจะสามารถให้ฟิลลิ่งเหมือนวงนี้มาเล่นให้เราฟังสดๆได้เลยทีเดียว รวมไปถึงการ set ลำโพงที่ถูกต้อง ก็จะให้อารมณ์เหมือนไปนั่งฟังวง Eagles กำลังเล่นให้เราฟังอยู่ตรงหน้าด้วยเช่นกัน
• Restart ของ Room39 - แม้จะเป็นไทย แต่ sound ของเพลงนี้จัดว่าทำออกมาได้ดีเพลงนึงเลยทีเดียว เป็นอีกหนึ่งเพลงที่เหมาะจะเทสเสียงกลาง เสียงสูงและเบส โดยเฉพาะเสียงย่านสูงและเบสที่ทำออกมาได้ดีมากๆ และให้ความชัดที่สามารถเอาไปเทสลำโพงตัวไหนก็ได้สบายๆ ยิ่งเอาไปเปิดกำลังลำโพง bluetooth พกพายิ่งดี ทำให้ลำโพงตัวนั้นดูดีขึ้นมาได้ในทันควัน 
• Hit That ของ The Offspring - แม้เพลงนี้จะเก่าแล้ว แต่อย่าลืมว่าเพลง Eagles กว่าเยอะ ดังนั้นความเก่าไม่เกี่ยวกับความเก๋าของเพลง จริงๆเพลงนี้ไม่มีอะไรมาก เพราะเป็นเพลงที่ไว้เทสพวก middle bass ที่ดีมากๆเพลงนึง ถ้าหูฟังหรือลำโพงตัวไหนที่ให้ middle bass ไม่ดี เสียงจนบวมเป็นเนื้อเดียวกันจนแยกไม่ออก แต่ถ้าหูฟังหรือลำโพงให้ให้เบสดีๆ ตัวนี้จะให้น้ำหนักเสียงของ middle bass ที่ชัดและไหลลื่น มีน้ำหนักเบาดังที่ชัดเจน ใครที่อยากชอบเทสเบสน่าจะชอบเพลงนี้

ด้วยวิธีการเหล่านี้เราก็จะสามารถรู้ได้ถึงบุคลิกเสียงของลำโพงและหูฟังที่ถูกต้องครบถ้วน โดยเฉพาะเวลาเราไปเลือกซื้อลำโพงและหูฟังใหม่ๆที่เราไม่คุ้นเคยมาก่อน เราก็จะสามารถเลือกซื้อได้ถูกต้องโดนใจและตรงกับเสียงที่เราต้องการได้ไม่ยาก