การวางลำโพงคอม...ให้เสียงดี
23 ม.ค. 2560
เนื่องจากมีลูกค้าหลายท่านที่ซื้อลำโพงคอมจากเราไปจำนวนไม่น้อย สอบถามมาว่าจะทำยังไงให้เสียงของลำโพงคอมที่ซื้อดีขึ้นไปอีก ซึ่งนอกจากจะซื้อ DAC แยกแล้ว (อ่านเหตุผลได้ใน “ทำให้ชุดฟังเพลงเสียงดีขึ้นด้วย DAC แยก”) การวางลำโพงในตำแหน่งที่ถูกต้องก็เป็นอีกวิธีหนึ่งที่ทำให้เสียงดีคุ้มราคามากยิ่งขึ้นได้โดยไม่ต้องเสียงเงินเพิ่ม และในวันนี้ Mercular.com จะมาพูดถึงหลักการวางตำแหน่งลำโพงคอมพิวเตอร์เบื้องต้น ให้เข้าใจกันง่ายๆ
1. ยิ่งวางใกล้กำแพง เบสยิ่งบวม
โดยปกติแล้ว เราควรจะวางลำโพงคอมพิวเตอร์ให้ห่างจากกำแพงอย่างน้อย 30 เซนติเมตร ทั้งจากด้านข้างและด้านหลัง เพราะถ้าวางใกล้เกินไปลำโพงส่วนใหญ่จะมีเสียงเบสที่บวม และเบลอมากขึ้น (ยกเว้นว่าต้องการเพิ่มเสียงเบสให้วางใกล้กำแพงมากขึ้นแต่ก็ไม่ควรชิดมากอยู่ดี) ดังนั้นถ้าโต๊ะคอมพิวเตอร์คุณอยู่ชิดผนังด้านหลังหรือด้านข้างมากเกินไปถึงเวลาแล้วที่คุณควรจะเลื่อนโต๊ะออกมาเล็กน้อย เพื่อให้เสียงที่ดีขึ้น
2. ลำโพงซ้าย-ขวา อย่าวางใกล้กันเกินไป
มีคนใช้ลำโพงคอมจำนวนมากทีเดียวที่วางลำโพงอยู่ติดขอบจอ ต้องบอกเลยว่าการที่เราวางลำโพงไว้ติดขอบจอ หรือใกล้กันมากเกินไปจะทำให้การแยกมิติของเสียงแย่ลง ตำแหน่งการวางลำโพงบนโต๊ะคอมที่ดีควรจะวางห่างกันประมาณ 120-180 เซนติเมตร เพื่อให้การแยกมิติเสียง ซ้าย-ขวาทำได้ดียิ่งขึ้น (ลองนึกภาพถ้าเราวางลำโพงใกล้กันมากๆ จะเหมือนเสียงออกมาจากที่เดียวกันซึ่งเราจะแยกเสียงซ้าย-ขวา ไม่ได้เลย) และแน่นอนว่าระยะห่างจากลำโพงแต่ละข้างถึงหูของคุณจะต้องเท่ากันอีกด้วย ดังนั้นถ้าคุณกำลังจะซื้อโต๊ะคอมใหม่ ควรดูระยะด้านกว้างของโต๊ะให้เพียงพอต่อการวางลำโพงด้วย
3. อย่าเอาจอคอมบังลำโพง
มีคนจำนวนไม่น้อยเลยที่วางลำโพงในตำแหน่งที่ถูกจอคอมบัง บอกเลยว่าอันนี้เป็นสิ่งที่ไม่ควรทำอย่างยิ่งเพราะจะทำให้รายละเอียดของเสียง ซึ่งควรจะพุ่งสู่หูเราตรงๆ ถูกกั้น ซึ่งแน่นอนว่ามันจะส่งผลให้ความชัดของเสียงร้อง และรายละเอียดชิ้นดนตรีลดลง ทำให้ฟังเพลงแล้วรู้สึก “ไม่เพราะ” หากคุณเป็นคนที่กำลังทำแบบนี้อยู่ ให้เลือนลำโพงออกมาจากจอคอมแล้วสังเกตุการเปลี่ยนแพลงของเสียงดู
4. (ลอง) หันลำโพงเข้าหาหูเราเล็กน้อย
หลักการนี้ในวงการณ์เครื่องเสียงเรียกว่าการทำ Toe-in คือการหันหน้าลำโพงเอียงมาหาผู้ฟังเล็กน้อยเพื่อให้แนวเสียงพุ่งตรงมายังรูหูของเรา ซึ่งจะทำให้ได้ “จุดฟังเพลง” หรือ “Sweet Spot” ที่มีรายละเอียดเสียงดี และได้ยินชัดเจน ซึ่งที่ใช้คำว่า “ลอง” ก็เพราะว่าลำโพงในปัจจุบันนั้นมีบางรุ่นที่ออกแบบมาให้ไม่จำเป็นต้องทำ Toe-in ก็ได้ ดังนั้นเมื่อซื้อลำโพงไปให้ “ลอง” วางแบบทำ Toe-in ดู คุณอาจจะได้เสียงที่ดีขึ้นก็เป็นได้
5. Tweeter (ดอกเสียงแหลม) ควรอยู่ในระดับเดียวกับหู
เนื่องจากเสียงแหลม (Tweeter) เป็นเสียงที่มีความถี่สูง ซึ่งทำให้มี “ระยะเสียง” ที่สั้น ดังนั้นการวางลำโพงให้ดอกเสียงสูงอยู่ระดับเดียวกับหูเราถือเป็นการย่นระยะทางของเสียงให้ใกล้หูเรามากที่สุด ทำให้รายละเอียดของเสียงสูง ถูกถ่ายทอดมายังหูเราได้ครบถ้วนที่สุดก่อนที่จะกระจายออกไปนั่นเอง
6. Sub-Woofer (ตู้เบส) อย่าไว้ใต้โต๊ะ
หลักการคล้ายกับข้อแรก ลองนึกภาพว่าเราวางลำโพงใกล้กำแพงด้านเดียวหรือสองด้าน เบสยังบวม การวาง Sub-Woofer ไว้ใต้โต๊ะก็คล้ายกับวางลำโพงไว้ใกล้กำแพงถึง 3 ด้าน ซึ่งจะทำให้เสียงเบส “หึ่ง” และ “บวม” มากจนไม่หน้าฟัง แนะนำให้วางไว้ข้างโต๊ะ ไม่ว่าจะด้านซ้าย หรือด้านขวาก็ได้ และแน่นอนให้วางห่างจากกำแพงเล็กน้อยด้วยเช่นกัน
7. ฐานวางลำโพง ทำให้เสียงดีขึ้นไหม?
โดยหลักการทำให้เสียงดีขึ้น เนื่องจากฐานที่ดีจะทำหน้าที่เป็น Damping เพื่อลดการสั่นสะเทือนไปยังโต๊ะคอมและทำให้ตัวลำโพง “นิ่ง” มากขึ้น ซึ่งแน่นอนว่าเมื่อลำโพงนิ่งมากขึ้น Noise หรือเสียงรบกวนก็ลดลง ส่งผลให้ได้เสียงที่ดีขึ้นนั้นเอง แต่ถามว่าจำเป็นมากไหมอันนี้ขึ้นอยู่กับแต่ละคน เพราะฐานแต่ละยี่ห้อก็มีราคาที่แตกต่างกันออกไป ถ้าแพงมากราคาอาจจะไม่คุ้มกับเสียงที่ดีขึ้นได้ ถือเป็นสิ่งที่ต้องพิจารณาก่อนซื้อเช่นเดียวกัน
เป็นยังไงกันบ้างครับสำหรับเทคนิคเล็กๆน้อยๆสำหรับการวางลำโพงคอมให้เสียงที่ดีขึ้น ลำโพงแต่ละชุด ราคาที่ซื้อมาก็ไม่ใช่ถูกๆ ดังนั้นเรามาวางลำโพงให้ถูกหลักเพื่อให้เสียงที่ได้ “คุ้มค่าราคา” ที่จ่ายออกไปกันดีกว่า ใครมีเทคนิคหรือข้อเสนอแนะอะไรก็มาคุยกันได้เลยครับ